Ngũ gia bì – Dược liệu CCC

Mô tả

3C cung cấp dược liệu ngũ gia bì dưới dạng chiết xuất, bột và sấy khô

Tên khác: Xuyên gia bì, thích gia bì (ngũ gia bì gai).

Tên khoa học: Acanthopanax trifoliatus (L.) Voss. – Araliaceae

Họ : Ngũ gia bì Araliaceae.

1. Giới thiệu chung

Ngũ gia bì là một cây nhỏ, rắt nhiều gai, cao chừng 2-3m. Lá mọc so le, kép chân vịt có từ 3- 5 lá chét, phiến lá chét có hình bầu dục hay hơi thuôn dài, phía cuống hơi thót lại, đầu nhọn, mỏng, mép có rãng cưa to, cuống lá dài từ 4- 7cm. Hoa mọc khấc gốc, thành hình tán ở đầu cành. Đầu mùa hạ ra hoa nhỏ màu vàng xanh. Quả mọng, hình cắu, đường kính chừng 2,5mm,Cành và lá 2. Quả khi chín có màu đen.

Ngũ gia bì mọc hoang ở nhiều tỉnh miền Bắc nước ta, hay gặp nhất là ở Lạng Sơn, Cao Bằng, Sapa (Lào Cai), Vĩnh Phúc, Phú thọ, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Hoà Bình, Hà Tây, Tuyên Quang. Có mọc ở Ttrung Quốc (Quảng Châu, Tứ Xuyên).

Thường đào cày vào mùa hạ hay mùa thu, lấy rễ, bỏ gỗ, lấy vỏ, phơi khô là được. Khi dùng để sống hoặc sao vàng sắc uống.

Vị thuốc thường là những cuộn ống nhỏ, dài ngắn không đều, dày chừng 1 mm, vỏ ngoài màu vàng nâu nhạt, hơi bóng có những nếp nhãn, bì khổng dài, mặt trong màu xám trắng, dai, mặt phảng, có những điểm vàng nâu. Mùi không rõ.

2. Thành phần hóa học

Loại ngũ gia bì của ta chưa thấy có tài liệu nghiên cứu.

Loại ngũ gia bì của Trung Quốc hái ở cây nam ngũ gia bì hay thích ngũ gia bì, hoặc xuyên gia bì- Ancanthopanax gracistylus w. w. Smith, cùng họ, có chứa một chất thơm là 4 métoxysalixylandehyt và một sô axit hữu cơ.

Trong rề và thân cây Eleutherococcus senticosus Maxim., Acanthopanax senticosus (Rupr. et Maxim.) Harms có chứa nhiều heterozit: Rề chứa 0,6-0,9%, thân chứa 0,6-1,5%. Trong những heterozit có eleutherozit a hay p sitosterol glucozit C₃₅H_mO₆, eleutherozit B hay syringin C₁₇H₂₀O₉H₂O eleutherozit B1, C₁₇H₂₀O_10(;, eleutherozit c C₈H₁₆O₆, ngoài ra còn eleutherozit D và E, cả hai đều là glucozit của syringaresinol hay dilirioresinol B C_nH₂₆O_g với vị trí sắp xếp khác nhau, eleutherozit F và G (C. A., 1965, 62, 16630a và c. A., 1969, 71, 1693n). Tỷ lệ những heterozit có trong rễ đã xác định được như sau; A, B, c, D, E, F và G là 8: 30: 10: 12: 4: 2: 1 (C. A., 1965, 62, 16630a), Trong vỏ rễ và thân eleutherozit B có nhiều hơn, trong vỏ thân và thịt quả thì heterozit A, c, E và B nhiểu hơn (C. A., 1971, 74, 1080r). Tác dụng của những hetferozit  so với một số heterozit trong nhân sâm có những điểm giống nhau.

Rễ còn chứa eleutherozit I, K, L và M (C.A 1972, 76, 59965r và Index Chemicus, 1972, 45, 190217) cùng với senticozit A, B, C, D, E và F có genin là axit oleanic (C.A, 1970, 73 12774 le, C.A 1972, 76, 70053n). Trong rễ loài ngũ gia bì Acanthopanax sessiliflorus (Rupr et Maxim) Seem.

Lá chứa eleutherozit I, K, L và M (C. A., 1972, 76, 59965r và Index Chemicus, 1972, 45, 190217) cùng với senticozit A, B, c, D, E và F có genin là axil oleanic (C. A., 1970, 73 12774le, c. 1,1972, 76, 7005 3n).

Trong rễ loài ngũ gia bì Acanthopanax sessiliflorus (Rupr. et Macxim.) Seem. Người ta thấy có những lignan glucozit như: Acanthozit A (độ chảy 100°C, (a)²⁰_D-42°, acanthozit B C_J8H₃₆O₁₃ acanthozit c độ chảy 125-128°c, (a)²⁰_D-51°5, acanthozit D C₃₄H_4SO_|9 (C. A., 1965, 63, 843g và c. A„ 1966, 64, 8290a).

Ngoài ra còn daucocosterin (hay p sitoterolglucozit) C_3SH_6QO₆ (C. A., 1966, 65, 2626h), 1-sesamin C,₀H₁₈O₆, 1-savinin C_|0H₁₆O₆ (C. A., 1966, 65, 15790d) glucozit tim, tinh dầu, (C. A., 1955, 49, 5603b).

3. Công dụng của Ngũ gia bì gai

Đông y coi ngũ gia bì là một vị thuốc có tác dụng mạnh gân cốt, khu phong hoá thấp chủ trị đau bụng, yếu chán, trẻ con lên 3 tuổi chưa biết trong 10 ngày, thình thoảng lắc đều. Ngày uống một cốc con vào buổi tôi trước bữa cơm chiều, chữa đau người, đau lưng, đau xương.

Để biết thêm thông tin về nhà máy, vùng dược liệu, các dược liệu, chiết xuất khác quý khách hàng có thể liên hệ tới số hotline 0909 902 115  hoặc truy cập website https://ccc.vn để được tư vấn và hỗ trợ hoàn toàn miễn phí