Ứng Dụng

Cây bồ bồ, có tên khoa học là Adenosma indianum (Lour.), thuộc họ hoa mõm chó (Lamiaceae). Đây là một loại cây thảo mọc hoang dã, có nguồn gốc ở khu vực Đông Á, bao gồm các nước như Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam và một số nước khác trong khu vực.

Cây bồ bồ thường có thân cây nhỏ, lá mọc đối, có màu xanh tươi. Hoa của cây có màu tím hoặc hồng, tạo thành các bông hoa dày đặc trên cây. Cả cây có mùi thơm đặc trưng.

Trong lĩnh vực dân gian và y học cổ truyền, cây bồ bồ thường được sử dụng để chữa trị nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm điều trị vàng da ở trẻ sơ sinh, các vấn đề liên quan đến tiêu hóa, và nhiều bệnh lý khác.

Tuy nhiên, việc sử dụng cây bồ bồ để điều trị bất kỳ bệnh lý nào cần được thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia y tế, và người sử dụng cần tuân thủ đúng hướng dẫn và liều lượng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Tác dụng của bồ bồ sấy khô

1.Theo y học hiện đại

Cây bồ bồ, theo y học hiện đại, là một thảo dược có nhiều ứng dụng trong việc điều trị các bệnh như sau:

1. Hỗ trợ chức năng gan: Các thí nghiệm trên động vật đã chỉ ra rằng cao nước và tinh dầu từ cây bồ bồ có khả năng tăng cường tiết dịch mật, với dạng cao cồn cho thấy hiệu quả mạnh mẽ nhất. Ngoài ra, cao cồn và tinh dầu bồ bồ còn có tác dụng thúc đẩy chức năng thải độc của gan.
2. Tính chất chống viêm: Trong các thí nghiệm trên động vật, thấy rõ rằng dược liệu bồ bồ có tác dụng chống viêm. Cơ chế tác động bao gồm thành phần hòa tan trong cồn và nước, trong khi tinh dầu bồ bồ không có tác dụng tương tự.
3. Khả năng kháng khuẩn: Dạng cao cồn và cao nước từ cây bồ bồ có khả năng ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn, bao gồm Staphylococcus aureus, Streptococcus hemolyticus, Shigella dysenteriae, và Shigella shigae.
4. Ổn định chức năng dạ dày: Cây bồ bồ có khả năng làm giảm tiết dịch dạ dày, làm giảm acid tự do và acid dạ dày. Một nghiên cứu trên chuột cống trắng đã chỉ ra rằng cây bồ bồ có tác dụng làm giảm việc hình thành loét dạ dày.
5. Diệt giun: Tinh dầu và nước cất từ cây bồ bồ cũng có tác dụng diệt giun. Giun đất sau khi tiếp xúc với thuốc này sẽ quằn quại và chết trong vòng 5 – 10 phút, trong khi giun đũa chết sau 2 – 3 tiếng.
6. Độc tính: Trong các thử nghiệm trên động vật, việc sử dụng bồ bồ ở liều cao gấp 20 lần liều tác dụng vẫn không gây hại cho súc vật, chứng tỏ rằng cây bồ bồ không có độc tính đáng kể.

2.Theo y học cổ truyền

Theo y học cổ truyền, cây bồ bồ, dược liệu có vị cay, đắng, mùi thơm, tính ôn nhẹ, được sử dụng trong nhiều bài thuốc kết hợp để điều trị các bệnh và triệu chứng sau đây:

1. Vàng da.
2. Viêm túi mật.
3. Tiêu hóa kém.
4. Sưng đỏ mắt.
5. Cao huyết áp.
6. Sốt không ra mồ hôi.
7. Đau đầu.
8. Bí tiểu.
9. Hen suyễn.
10. Viêm gan cấp và mãn tính do siêu virus gây ra.

Liều lượng thông thường là 15 – 30g/ngày, sắc nước uống. Tuy nhiên, việc sử dụng cây bồ bồ nên được hướng dẫn và theo dõi bởi chuyên gia y tế có kinh nghiệm trong y học cổ truyền.

Các bài thuốc từ bồ bồ sấy khô điều trị bệnh vàng da

1. Bài thuốc Chữa vàng da, chân tay tê lạnh, hàn thấp

Nguyên liệu:

• 24g bồ bồ sấy khô
• 12g hắc phụ
• 8g gừng khô
• 4g quốc lão

Cách làm:

1. Đầu tiên, bạn nên sấy khô bồ bồ nếu nó không phải là dạng sấy khô sẵn.
2. Sau đó, bạn hãy nấu cả bốn loại thành phần này cùng với một lượng nước tương đối, khoảng 1-2 lít, tùy theo mục đích bạn muốn làm một thang hay một số lượng lớn hơn.
3. Đun nhẹ hỗn hợp này trên lửa nhỏ đến khi nước còn một nửa so với lúc bắt đầu.
4. Lọc bỏ các thảo dược để chỉ còn lại nước dịch thuốc.

Liều dùng:

• Uống nước dịch thuốc mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc này được sử dụng để chữa vàng da, chân tay tê lạnh, và hàn thấp. Hãy tuân thủ liều lượng và hướng dẫn của người chuyên nghiệp hoặc bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng thuốc.

2.Bài thuốc Điều trị vàng da, bí tiểu, viêm gan siêu vi mãn tính

Nguyên liệu:

• 16g bồ bồ sấy khô
• Bạch truật: lượng mỗi vị 12g
• Trạch tả: lượng mỗi vị 12g
• Trư linh: lượng mỗi vị 12g
• Phục linh: lượng mỗi vị 12g
• Quế chi: 8g

Cách làm:

1. Sắc uống: Đặt tất cả các thành phần vào nước và đun sôi. Khi nước còn lại một nửa so với lúc đầu, hãy lọc bỏ các thảo dược để chỉ còn lại nước dịch thuốc.

Liều dùng:

• Uống nước dịch thuốc này mỗi ngày 2-3 lần.

Nhớ rằng việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc người chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe của bạn.

3.Bài thuốc Trị vàng da trong bệnh viêm gan siêu vi

Nguyên liệu:

• 30g bồ bồ sấy khô

Cách làm:

1. Đặt bồ bồ sấy khô vào nước và đun sôi.
2. Khi nước còn lại một phần so với lúc đầu, hãy tắt bếp và lọc bỏ các thảo dược để chỉ còn lại nước dịch thuốc.

Liều dùng:

• Uống nước dịch thuốc này trong ngày.

Nhớ rằng việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc người chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe của bạn. Ngoài ra, việc điều trị bệnh viêm gan siêu vi cần phải được thực hiện theo sự hướng dẫn và giám sát của một chuyên gia y tế.

4.Bài thuốc Chữa viêm gan cấp gây sốt, vàng da

Nguyên liệu:

• 300g bồ bồ sấy khô
• 60g sinh địa
• 30g trà

Cách làm:

1. Trộn đều bồ bồ sấy khô, sinh địa và trà lại với nhau.

Bảo quản:

• Bảo quản hỗn hợp này trong một hũ kín.

Liều dùng:

• Mỗi ngày, lấy 30g của hỗn hợp này để pha và uống.

Nhớ rằng việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc người chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe của bạn. Viêm gan cấp là một bệnh nghiêm trọng, vì vậy hãy thực hiện điều trị dưới sự hướng dẫn của một chuyên gia y tế.

5.Bài thuốc Chữa viêm gan gây vàng da, vàng mắt cấp tính

Nguyên liệu:

• Bồ bồ sấy khô
• Xuyên quân (tên khoa học là Rheum palmatum)
• Lá chè xanh

Cách làm:

1. Trộn đều bồ bồ sấy khô, xuyên quân và lá chè xanh lại với nhau.

Liều dùng:

• Sắc uống hỗn hợp này mỗi ngày trong khoảng 1 tháng.

Nhớ rằng việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc người chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe của bạn. Viêm gan cấp là một bệnh nghiêm trọng, vì vậy hãy thực hiện điều trị dưới sự hướng dẫn của một chuyên gia y tế.

6.Bài thuốc Điều trị vàng da, sốt

Nguyên liệu:

• 16g bồ bồ sấy khô
• 12g lá vọng cách (tên khoa học là Folium Erythrinae)
• 12g lá hoa kim thảo (tên khoa học là Flos Carthami)

Cách làm:

1. Trộn đều bồ bồ sấy khô, lá vọng cách và lá hoa kim thảo lại với nhau.

Liều dùng:

• Sắc nước từ hỗn hợp này và uống mỗi ngày trong khoảng 1 tháng.
• Lưu ý rằng thuốc nên được sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc người chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe của bạn. Vàng da và sốt có thể là biểu hiện của nhiều vấn đề khác nhau, vì vậy việc xác định nguyên nhân cụ thể và điều trị đúng căn nguyên rất quan trọng.